Common Base Amplifier devrelerinde giriş sinyali emitter ile base arasına uygulanıp çıkış sinyali ise base ile collector arasından alınır. İşte base, devrenin hem girişi hem de çıkışı için ortak olduğundan bu tür devrelere “Common Base Amplifier” denmektedir.
Common Base Amplifier devresi Sekil4 |
Şekil 4’te görülen Common Base Amplifier devresinde V1, base-emitter eklemleri için ileri kutuplamayı; V2, base-collector eklemleri için ters kutuplamayı; V3, AC giriş sinyalini; R1, üzerinden çıkış sinyalini almamızı sağlayan collector yük direncini ve C1 ise çıkış sinyalindeki AC değişimlerini elde etmemizi sağlayan kapasitörü temsil etmektedir.
Şekil 4’teki devreye AC sinyali uygulanmadan önce devre üzerinden belli miktarda emitter akımı geçmektedir (Bkz. Şekil 1). Common Base konfigürasyonunda bahsedildiği gibi devredeki emitter akımı, yaklaşık olarak collector akımına eşittir. Dolayısıyla akım kazancı 1’dir. O halde emitter akımı collector akımına eşit olduğuna göre bu collector akımı R1 yük direnci üzerinde bir voltaj düşümü yaratmıştır. Bu durumda transistörün emitter ve collector uçları arasındaki potansiyel farkı olan collector voltajı
(**)
bağıntısı ile görülmektedir.
Şekil 4’teki devrenin girişine, Şekil 5’te görülen AC sinyalini uygulayalım:
Common Base Amplifier Devresi Osiloskopundan Ölçülen Giriş Sinyali şekil 5 |
Devrenin girişine uygulanan giriş sinyalinin pozitif alternansı ile V1 kaynağı, devreye uygulanan ileri kutuplama voltajını artırmıştır. Giriş direncini de düşünecek olursak kutuplama voltajı, emitter akımının değerini belli bir miktar arttırmıştır. Emitter akımında görülen artış, collector akımında da aynı miktarda görülmüştür. Çıkış direnci, R1 yük direnci ile paralel olduğundan ve akım düşük dirençli yolu tercih edeceğinden çıkış direnci ihmal edilebilir. O halde, collector akımının artması R1 yük direncinin uçları arasındaki potansiyel farkın daha da artmasına sebep olmuştur. (**) denklemine bakacak olursak, negatif değerdeki VC sabit iken R1 yük direnci üzerindeki voltaj (negatif) artarsa VC collector voltajı da (negatif) artar. İşte Şekil 6’daki grafiğin pozitif alternansında görülen collector voltajındaki bu değişim, Şekil 4’teki devrenin çıkış sinyalidir.
Devrenin girişine uygulanan giriş sinyalinin negatif alternansı ile V1 kaynağı birbirleriyle ters bağlandığından dolayı, bu kaynaklar devreye uygulanan ileri kutuplama voltajını azaltmıştır. Azalan kutuplama voltajı, emitter akımının değerini belli bir miktar azaltmıştır. Emitter akımında görülen azalma, collector akımında da aynı miktarda görülmüştür. Bu durumda collector akımının azalması R1 yük direncinin uçları arasındaki potansiyel farkın azalmasına sebep olmuştur. Yine (**) denklemine bakacak olursak, negatif değerdeki VC sabit iken R1 yük direnci üzerindeki voltaj (negatif) azalırsa VC collector voltajı da (negatif) azalır. İşte Şekil 6’daki grafiğin negatif alternansında görülen collector voltajındaki bu değişim, Şekil 4’teki devrenin çıkış sinyalidir.
Common Base Amplifier Devresi Osiloskopundan Ölçülen çıkış Sinyali şekil 6 |
Şekil 5 ile Şekil 6’ya baktığımızda iki sonuç göze çarpmaktadır:
- Common Base Amplifier devrelerindeki voltaj kazancı oldukça yüksektir:
- Common Base Amplifier devrelerinde, giriş sinyali ile çıkış sinyali aynı fazdadırlar (Bkz. Şekil 7).
Common Base Amplifier Devresindeki Giriş ve Çıkış Sinyalleri Aynı Fazdadır. Şekil 7 |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder