Sayma Düzenlerinin Bozulması
Özel uygulamalar için sayıcıların sayma düzenlerinin bozulması gerekebilir. Örneğin üç flip-floptan oluşan bir sayıcı normal düzen içinde 000, 001, 010, 011, 100, 101, 110, 111, 000, 001 ... düzeninde sayar. Oysa biz yalnızca 0 – 5 arasında saymasını istersek. 000, 001, 010, 011, 100, 101, 000, 001, ... düzeninde saymasını sağlamamız gerekecektir. Bu erken sıfırlamanın da başlıca iki yöntemi vardır: Doğrudan Sıfırlama veya Dolaylı Sıfırlama.
Doğrudan Sıfırlamalı
Örnek olarak 00, 01, 10, 00 ... diye sayan bir sayıcı yapmak isteyelim. İki adet JK tipi FF kullanmaya karar verir ve JK FF’ın işlevsel tablosunu düşünürsek:
Q | Q+ | J | K |
0 | 0 | 0 | X |
0 | 1 | 1 | X |
1 | 0 | X | 1 |
1 | 1 | X | 0 |
Q2Q1 | Q2+Q1+ | J2 | K2 | J1 | K1 |
00 | 01 | 0 | X | 1 | X |
01 | 10 | 1 | X | X | 1 |
10 | 00 | X | 1 | 0 | X |
11 | XX | ... | ... | ... | ... |
Q1 VE Q2 FF’larından oluşan sayıcının gelecek durum tablosunu düşünelim:
Bu girişleri gerçekleştirecek eşitlikleri bulmaya çalışalım:
J2 için:
Q1=0 | Q1=1 | |
Q2=0 | 0 | 1 |
Q2=1 | X | X |
J2=Q1
K2 için:
Q1=0 | Q1=1 | |
Q2=0 | X | X |
Q2=1 | 1 | X |
K2=1
J1 için:
Q1=0 | Q1=1 | |
Q2=0 | 1 | X |
Q2=1 | 0 | X |
J1=Q2’
K1 için:
Q1=0 | Q1=1 | |
Q2=0 | X | 1 |
Q2=1 | X | X |
K1=1
Öyleyse devre şöyle çizilebilir:
Dolaylı Sıfırlamalı
FF dizisinin bir dalgacıklı sayıcı biçiminde saymaya başlaması, belirli bir noktada sayımın kesilerek sayıcının asenkron girişleri kullanılarak sıfırlanıp başlangıca dönülmesi düşünülebilir. Örneğin sayıcımızın 000, 001, 010 011, 100, 101, 000, 001 ... düzeninde yani 0 – 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 0 – 1... sırasıyla sayması istendiğinde FF’ların çıkışları 110 (6) olunca clear (sil) girişlerine sıfırlama sinyali olarak 0 gönderilebilir. Diğer zamanlarda clear girişinin 1 olması sağlanacaktır.
Burada en soldaki FF’ın en küçük basamak olduğuna ve sayıcının 110 değeri için en soldaki FF’ın 0 olduğu, diğer iki FF’ın ise 1 olduğu durumun seçildiğine dikkat edilmelidir.
Bu tür dolaylı sıfırlamalı uygulamalarda FF çıkışlarının çok kısa bir sure için bile olsa istenmeyen durumu (örnekte 110) aldığına dikkat edilmelidir. Gözle görülemeyeceği için gösterge sürme durumunda bu tür bir uygulamaya izin verilebilir. Ama eğer elektronik olarak bir sakınca oluşursa dolaysız sıfırlamaya gidilmelidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder