RADYOLOJİ SİSTEMLERİNİN GENEL YAPISI
X-Işınları: 1895 yılında Wilhem Conrad Rontgen tarafından bulunan X-ışınları yüksek enerjili elektromanyetik dalgalardır. X-ışınları siklotronlarda ve x-ışını tüplerinde üretilirler. Radyolojik uygulamalarda x-ışını tüplerinde üretilen ışınlar kullanılır.
X-Işını Tüplerinin Genel Yapısı: X- ışını tüpleri genel olarak (-) yüklü katot, (+) yüklü anot ve katot tarafında termoiyonik elektronların üretildiği tungsten flamandan oluşurlar. Tungsten flamanda üretilen termoiyonik elektronlar anot-katot arası yüksek gerilim sayesinde hızlandırılıp döner anot hedef maddesine çarptırılırlar. Döner anot olarak seçilen hedef maddesinin yüksek elektron üretim verimine, (yoğunluk ve yüksek atom numarası olarak da ifade edilebilir.) yüksek ısı kapasitesine ve dayanıklılığa sahip olması gerekir. Anot maddesi olarak genelde %90 tungsten %10 Renyumdan oluşan alaşımlar tercih edilir. Anot maddesinde elektrolar iki şekilde oluşur:
Şekil 1.1: X-Işını Tüpünün Yapısı
- Elektronların atomlar tarafından yavaşlatılmasıyla oluşan Bremstrahlung x-ışınları
- Elektronların atomun alt enerji düzeylerinden elektron koparmasıyla oluşan karakteristik x-ışınları
Şekil 1.2. Radyografi sisteminin genel yapısı
Genel bir radyografi düzeneği x-ışını tüpü ve dedektörden oluşur. X-ışını tüpü homojen x-ışını demetleri oluşturur. Bu demetin kalitesi anot maddesi,tüp voltajı ve tüp akımı gibi parametrelere bağlı olarak değişir. Hasta veya numuneden geçen x-ışınları demeti dedektöre ulaşır. Çıkıştaki demet objedeki soğrum farklarından dolayı (genelde compton ve fotoelektrik olaydan kaynaklanır) girişten farklıdır. Bu farklılık bize görüntülenecek objenin iç yapısı hakkında bilgi verir. Dedektörün görevi bu bilgiyi kaybetmeyecek şekilde çıkıştaki x-ışınlarını dedekte etmektir. x-ışınlarının taşıdığı bilgiler Dedeksiyon işleminden sonra farklı yöntemlerle görüntüye çevrilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder