Sayısal radyografi ile ekran-film sistemlerinin en büyük farklılığı sistemlerin dinamik aralık ölçümlerinde gözlenir. Bilindiği gibi ekran-film sistemlerinin ışınlamaya karşı sinyal olarak cevabı S şeklinde bir fonksiyondur ve dar bir aralıkta yerelleşir. Grafik kısmi bir doğrusal bölgeye bunun dışında eğrisel taban ve omuz kısımlarına sahiptir.(filmin karakteristik eğrisinden dolayı) bunun sonucu olarak ekran-film sistemleri fazla veya az ışınlamalara toleranslı değildir ve farklı kontrasttaki objelerin ayrımı doğrusal bölgeyle sınırlanmıştır. Ayrıca sinyal cevabının belli bir ışınlama değerinden sonra oluşması hasta dozunu artırmaktadır. Sayısal dedektörlerde ise dinamik aralık geniş bir aralıkta yerelleşir ve doğrusaldır. Bu sayede az veya fazla ışınlamalar tolere edilebilir. Fonksiyonun doğrusal yapısı ise geniş bir aralıkta farklı kontrasttaki objelerin görüntülenebilmesini sağlar. Sayısal dedektörlerin dinamik aralık özelliğinin en önemli getirisi sinyal cevabının başlangıç bölgelerinde oluşmasıdır. Bu sayede hasta dozu önemli miktarda azaltılır.
 |
| Sayısal Sistemlerde ve Ekran-Film Sisteminde Dinamik Aralık |
Dinamik aralık fonksiyonlarının bu şekilde oluşması sayısal dedektörlerin her zaman avantajlı olduğunu söylemez. Şöyle ki; görüntülemede fazla ışınlama kullanılmışsa ekran-film sistemlerinde optik film gereğinden fazla kararır ve bu teknik eleman tarafından fark edilebilir. Ama sayısal sistemlerde fazla doz her zaman kaliteli görüntüye çevrilir (fonksiyonun yapısından dolayı) ve teknik eleman tarafından fark edilemez. Bu yüzden sistemde kalite kontrol yazılımları mutlaka kullanılmalıdır ve periyodik ölçümler her zaman yapılmalıdır.
Sayısal radyografi sistemlerinin bir diğer dezavantajı ise uzaysal ayırma gücünde görülür. Görüntüleri ayrı dedektör elemanlarına bölmek uzaysal ayırma gücünde azalmayı kaçınılmaz yapar. Bu yüzden her tür görüntülemede ekran-film sistemlerinin uzaysal ayırma gücündeki üstünlüğü hissedilir. Örneğin ekran film mamografi uygulamalarında 20 ç.ç./mm ye varan uzaysal çözünürlükte görüntüler elde edilir. Bu görüntüler sayısal radyografide elde edilmeye çalışılırsa 25µm gibi çok küçük piksel boyutları gerekir. Bu da 7200x9600 boyutlarında matrislerin kullanılması demektir. Bu görüntülerin kaydedilmesi özellikle de standart monitörlerde izlenmesi çok zordur.
Sayısal radyografide uzaysal ayırma gücündeki kayıp kontrast ayırma gücüyle telafi edilir. Şöyle ki; sayısal sistemlerde her olay ayrı dedektör elemanlarında algılanır ve iyi bir düzenleme ile etkileşmelerin yanlış konumda algılanması (bulanıklık) ve sinyal/gürültü oranı minimum yapılabilir.
Sonuç olarak sayısal radyografi düşük dozlardaki verimliliğinden ve iş akışında sağladığı kolaylıklardan dolayı ekran-film uygulamalarından önde görünmektedir. Gelişen teknoloji ile sayısal sistemlerin ekran-film uygulamalarının tamamen yerine geçmesi beklenmektedir.
KAYNAKLAR
• Bushberg, J., Seibert, A., Leidhort, E. M.(2003), The Essential of Medical Imaging, Cooper Health System, Camden, New Jersey
• Körner, M., Weber, C. H., Wirth, S., Pfeifer, K. F., Reiser, M.F., Treitl, M.(2007), Advances in Digital Radiography: Physical Principles and System Overview, RadioGraphics 27:675-686
• Floyd,C.E., Warp, R.J., Dobbins, J.T., Chotas, H.G., Baydush, A.H., Voracek, R.V., Ravin, C.E.(2001), Imaging Characteristics of an Amorphous Silicon Flat-Panel Detector for Digital Chest Radiography, Medical Physics Radiology 218:683-688
• Chotas, H.G., Dobbins, J.T., Ravin, C.E.(1999), Principles of Digital Radiography with Large-Area, Electronically Readable Detectors: A Review of the Basics, Medical Physics Radiology 210:595-599
• Seibert, J.A. (May 29-31,2008) İmaging Summit and Workshop for Veterinary Radiologists San Luis Obispo, Californio
• Neitzel, U.(2005), Status and Prospects of Digital Dedector Technology for CR and DR, Oxford Universty Press
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder